ประวัติของวิทยุ
ความเป็นมาของวิทยุนั้นเริ่มตั้งแต่ Whetstone ได้คิดสัญญาณทางไกลโดยอาศัยแม่เหล็กไฟฟ้า เมื่อ ค.ศ. 1836 ต่อมาเมื่อปีค.ศ. 1944 Samual Morse ได้คิดเครื่องส่งรหัสทางเครื่องส่งสัญญาณทางไกลแม่เหล็กไฟฟ้า (หรือเรียกว่าโทรเลข) จากWashington และ Boltimore ได้สำเร็จความจริงแล้วนั้นการค้นคว้าของ Morseได้สำเร็จเรียบร้อยตั้งแต่ปี ค.ศ. 1832 แต่เกิดอุปสรรคในการเผยแพร่และคุณภาพยังไม่ดีพอ
อย่างไรก็ตาม James Clerk Maxwell ชาวอังกฤษได้พบคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเมื่อ ค.ศ.1864 และต่อมาได้มีนักวิทยาศาสตร์ที่สนใจได้ค้นคว้าเพิ่มเติมและเอาคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในอากาศมาใช้งาน
ต่อมาชาวแฮมเบริก เยอรมันตะวันตกชื่อ Hertz ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์ได้ผลิตเครื่องมือที่สามารถนำคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในอากาศมาใช้ประโยชน์ในการสื่อสาร และประกาศให้ชาวโลกได้รับทราบเมื่อ ค.ศ. 1885 ผลงานของเขาได้รับการยกย่องเรียกเป็นคลื่นวิทยุ “เฮิร์ส “ ต่อมานักวิทยาศาสตร์ชาวอิตาลีชื่อ Guglielmo Marconi อายุ 21 ปี ได้ค้นคว้าสร้างวิทยุขึ้นสำเร็จ โดยเริ่มส่งคลื่นโดยไม่ต้องใช้สายและนำความคิดในการสร้างคลื่นวิทยุของ”เฮิร์ส”มาใช้ในการดำเนินงาน
ความสนใจจากการค้นคว้าของ Marconi ทำให้ขุนนางผู้หนึ่งชื่อ Lord Kelvin ส่งวิทยุซึ่ง Marconi เป็นผู้คิดค้นจัดตั้งขึ้น ระหว่างเกาะ Wight และ Bornemouth เมื่อปี 1898 และต่อจากนั้นอีกไม่นานก็ได้ใช้วิทยุสื่อสารจาก Kingstown แก่หนังสือพิมพ์ Daily Express ของกรุงดับลิน และต่อมาอีกไม่นาน Duoretet และ Roger ก็ได้ทดลองใช้ติดต่อระหว่างหอ Eiffel และ Panheon ที่กรุงปารีส
และในวันที่ 27 มีนาคม 1899 ได้เป็นวันที่จารึกในประวัติศาสตร์ของวงการวิทยุเมื่อ Marconi ทำการส่งวิทยุข้างช่องแคบอังกฤษได้เป็นผลสำเร็จ จากการส่งวิทยุครั้งนี้ทำให้มีการตื่นเต้นกันทั่วอังกฤษและทำให้เขาจดทะเบียนลิขสิทธิ์ทันที
ทางด้านเครื่องรับวิทยุในระยะแรกก่อนที่จะใช้ระบบทรานซิสเตอร์นั้นเป็นวิทยุแร่ ซึ่งคล้ายๆกับการใช้ถ่านไฟฉาย คือเมื่อแร่ยังมีกำลังก็สามารถฟังได้ชัดแต่เมื่อคุณภาพของแร่ใกล้หมดลงคุณภาพการรับก็ลดลง คุณภาพเสียงก็เบามาก เครื่องรับแต่ละเครื่องต้องมีเครื่องฟังเสียงครอบหูในระยะแรกแม้ไม่มีคลื่นส่งวิทยุหลายคลื่น แต่ผู้รับก็จำต้องหาคลื่นโดยต้องรับคลื่นตามกระแสลม ซึ่งเป็นปัญหาทางด้านการรับฟัง
และในปี 1907 ชาวอเมริกันชื่อ ได้คิดสร้างหลอดวิทยุชนิดมีกำลังรับส่งดีขึ้น ทำให้คุณภาพของวิทยุได้เพิ่มประสิทธิภาพขึ้น
ในเมื่อเครื่องรับเครื่องส่งวิวัฒนาการดีขึ้นเป็นลำดับ การเสนอข่าวและรายการต่างๆก็เพิ่มมากขึ้นเช่นปี 192 ในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ ถึง 6 มีนาคม สถานีวิทยุ Chelmsford ของอังกฤษได้ออกอากาศในรายการข่าวและดนตรีโดยใช้เวลาครั้งละไม่นาน ในเดือนมิถุนายนสถานีเดียวกันนี้ได้ร่วมกับหนังสือพิมพ์ Daily Mail ถ่ายทอดเพลงจากวงดนตรีดุริยางค์แห่งหนึ่ง และในวันที่ 2 กันยายนปีเดียวกัน วันที่ 7 พฤศจิกายน สถานี K.D.K.A.ของบริษัท Westinghouse ที่เมือง Pittsburgh สหรัฐอเมริกา ได้เปิดการส่งวิทยุกระจายเสียงโดยเร่งกระจายข่าวเกี่ยวกับการเลือกประธานาธิบดี Harding และในปี ค.ศ. 1920 นี้เหมือนกัน รัสเซียก็ได้เริ่มมีสถานีวิทยุ ส่วนฝรั่งเศษนั้นในเดือนกันยายน 1921 ฝรั่งเศษได้ส่งกระจายเสียงทางวิทยุจากสถานีซึ่งตั้งที่หอ Eiffel ทั้งนี้โดยส่งเป็นข่าวสั้นๆ
ต่อมาในปี 1924 สถานวิทยุกระจายเสียงชื่อ Radiola แห่งกรุงปารีส ได้ส่งกระจายเสียงเป็นประจำทุกวัน และการส่งกระจายเสียงเหมือนเป้นการถ่ายทอดเสียงในนอกสถานที่ก็ได้ปรากฏขึ้นเป้นครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษ เมื่อวันที่ 21 มกราคม 1930 ได้มีการถ่ายทอดพระราชดำรัสเปิดประชุมทหารเรือที่ลอนดอน โดยมีพระเจ้ายอร์ชที่ 5 ของอังกฤษเป็นผู้ประทานพระราชดำรัส โดยมีวิทยุกระจายเสียงถึง 242 สถานีเป็นผูถ่ายทอด จากจำนวนวิทยุกระจายเสียง 242 สถานีนั้น เป็นสถานีที่ตั้งอยู่ในยุโรป 125 สถานี
ส่วนสถานีวิทยุ BCC ( British Broadcast Corparation ) ได้เริ่มส่งกระจายเสียงเป็นทางการเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 1922 และได้เป็นแม่แรงสำคัญในการถ่ายทอดพระราชดำรัสเปิดการประชุมทหารเรือที่ลอนดอน ในวันที่ 21 มกราคม 1930 ด้วย
ประวัติความเป็นมาของวิทยุแห่งประเทศไทย
วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2473 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวประชาชนต่างพากันตื่นเต้นและปีติยินดีเป็นที่สุด เมื่อได้รับฟังกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยตรงจากเครื่องรับวิทยุหรือเครื่องแร่ที่ใช้หูฟัง ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน เพราะในยุคนั้นน้อยครั้งที่สามัญชนจะได้รับฟังกระแสพระราชดำรัสจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโดยตรง
พิธีเปิดวิทยุกระจายเสียง
เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2473 เป็นวันที่ทางราชการได้ทำพิธีเปิดสถานีวิทยุกระจายเสียงขึ้นเป็นครั้งบแรกในประเทศไทย ซึ่งตรงกับวันพระราชพิธีฉัตรมงคลในรัชกาลที่ 7 พิธีเปิดสถานีวิทยุได้กระทำโดยอันเชิญกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจากที่นัางอัมรินทร์วินิจฉัยในพระบรมมหาราชวัง แล้วถ่ายทอดไปตามสายเข้าเครื่องวิทยุกระจายเสียงที่ตั้งอยู่ที่พญาไท ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่มีการถ่ายทอดเสียงทางวิทยุในประเทศไทยด้วย ทั้งนี้อยู่ในความควบคุมโดยตลอดของ พลเอก พระบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าบูรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน นายทหารช่างผู้นำวิชาวิทยุกระจายเสียงเข้ามาในประเทศไทย และได้ทรงริเริ่มงานนี้ด้วยพระองค์เองตั้งแต่งานด้านช่างวิทยุจนกระทั่งงานผู้ประกาศ
การออกอากาศเป็นทางการ
สถานีวิทยุกระจายเสียงที่ได้ออกอากาศเป็นทางการครั้งแรกนี้ใช้ความยาวคลื่น 363 เมตร หรือความถี่ 826.41 กิโลเฮิตซ์ เครื่องส่งบริษัทฟิลลิปส์มีกำลังออกอากาศ 2.5 กิโลวัตต์ เสาอากาศสูง 40 เมตร ใช้สัญญาณเรียกขาน (CALL-SIGH)ว่า HSP1 อยู่ภายใต้การดำเนินงานของกรมไปรษณีย์โทรเลข ส่งกระจายเสียงเป็นประจำทุกคืนเว้นคืน
ก่อนหน้าที่จะมีการเปิดสถานีวิทยุกระจายเสียงเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ได้มีการทดลองส่งวิทยุกระจายเสียงเป็นลำดับมา ตั้งแต่ปี 2471 ซึ่งขณะนั้น พลเอก พระบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าบูรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดี กระทรวงคมนาคม ทรงฝักใฝ่พระหฤทัยงานด้านวิทยุ อันเป็นวิวัฒนาการใหม่ของโลกในยุคนั้นอย่างจริงจัง เทื่อพระองค์เสด็จกลับจากการศึกษาด้านคมนาคมในต่างประเทศแล้วทรงดำริตั้งสถานีวิทยุกระจายเสียงขึ้น โดยส่งคลื่นสั้นขนาด 37 เมตร มีกำลังออกอากาศ 200 วัตต์ มาทำการทดลอง เริ่มทดลองที่ตึกไปรษณีย์วัดเสียบปากคลองโอ่งอ่าง ตั้งแต่วันที่ 31 พฤษภาคม 2471 ใช้ชื่อสถานีว่า “สถานี 4 พีเจ “
ต่อมาได้ย้ายไปดำเนินงานใหม่ที่ศาลาแดง และได้เปลี่ยนคลื่นเป็น 29.5 เมตร เพิ่มกำลังส่งเป็น 500 วัตต์ ใช้ชื่อใหม่ว่า “2 พี เจ “แต่การส่งคลื่นสั้นไม่เป็นผลดีต่อการรับฟังภายในประเทศเจ้าหน้าทีช่างวิทยุที่ศาลาแดงจึงเปลี่ยนไปใช้ขนาดกลางหรือที่เราเรียกกันติดปากว่าคลื่นยาว ขนาด 320 เมตร หรือตรงกับความถี่ 937 กิโลเฮิตซ์ พร้อมทั้งเพิ่มกำลังส่งเป็น 1 กิโลวัตต์ ได้มีการทดลองเรื่อยมา ประชาชนก็นิยมสร้างเครื่องรับชนิดแร่ที่ใช้หูฟังมากขึ้นจนถึงกับมีการตั้งร้านค้า เครื่องรับวิทยุขึ้น ทางราชการเห็นประโยชน์และความสำคัญจึงได้มีการสั่งเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงจากบริษัทฟิลลิปส์ประเทศฮอลันดา เข้ามาอีกเครื่องหนึ่ง
ส่งวิทยุคลื่นสั้นและเอฟ.เอ็ม.เป็นครั้งแรก
ปี 2495 ได้รับงบประมาณให้ซื้อเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงคลื่นสั้นสำหรับใช้ในการกระจายเสียงภาคต่างประเทศ มีกำลังออกอากาศ 50 กิโลวัตต์ 1 เครื่อง ความถี่ 11910 กิโลเฮิตซ์ติดตั้งที่ซอยอารี ถนนพหลโยธิน และออกอากาศเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2496 นอกจากนั้น ยังได้สั่งซื้อเครื่องส่ง ระบบเอฟ.เอ็ม. อีก 2 เครื่อง แรกได้ใช้ถ่ายบทอดรายการแทนสายโทรศัพท์จากห้องส่งกระจายเสียงไปยังเครื่องส่งที่ซอยอารีในบางครั้งเมื่อสายเคเบิ้ลเสีย หรือมีการรบกวน จนกระทั่ง 2499 จึงได้มีระบบ เอฟ.เอ็ม. ออกอากาศจริงจัง ซึ่งเป็นการเริ่มส่งกระจายเสียงด้วยระบบ เอฟ.เอ็ม.เป็นครั้งแรกในประเทศไทย
ปี 2506 กรมประชาสัมพันธ์ ได้รับงบประมาณให้จัดซื้อเครื่องส่งกำลังสูง 100 กิโลวัตต์ 2 เครื่อง เป็นเครื่องคลื่นขนาดกลางสำหรับกระจายเสียงภาคในประเทศของสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย 1เครื่อง และเครื่องคลื่นสันสำหรับส่งกระจายเสียงในต่างประเทศอีก 1 เครื่อง เครื่องส่งคลชื่นขนาดกลางหรือคลื่นยาวตั้งอยู่ที่ตำบลศาลายา จ. นครปฐม ออกอากาศเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2508 ด้วยความถี่ 830 กิโลเฮิตซ์ ซึ่งเป็นความถี่ที่ใช้อยู่ในปัจจุบันส่วนเครื่องส่ง 100 กิโลวัตต์ คลื่นสั้นไปตั้งที่ตำบล คลองห้า จ.ปทุมธานี ออกอากาศเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2510 ประมาณปี 2510 ด้วยเหตุผลจาการเสนอแนะทางด้านเทคนิค ได้มีการสับความถี่กันเพื่อผลทางด้านการฟังนอกประเทศ
นอกจากการปรับปรุงขยายงานด้านเครื่องส่งของสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยซึ่งเป็ฯสถานีวิทยุกระจายเสียงในส่วนกลางแล้ว กรมประชาสัมพันธ์ยังได้ขยายงานการจัดตั้งสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ไปสู่ส่วนภูมิภาคด้วย ด้วยความมุ่งหมายให้ประชาชนทั่วทุกภ่คทุกท้องถิ่นสามารถรับฟังสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยทั่งถึงกัน รวมทั้งด้วยเหตุผลทางด้านรายการที่สามารถดำเนินงานสอดคล้องกับสภาวะทางเศรษฐกิจ สังคม การอาชีพ และความต้องการของประชาชน ในแต่ละท้องถิ่นด้วย และกรมประชาสัมพันธ์ก็ได้รับการสนับสนุนด้านงบประมาณในการจัดตั้งสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยในส่วนภูมิภาคทุกภาคเป็นลำดับมา จนกระทั่งปัจจุบันกรมประชาสัมพันธ์มีสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคทั่วราชอาณาจักร
ภาคกลาง
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย กรุงเทพมหานคร
ความถี่ เอ.เอ็ม. 830 920 4830 6070 7115 กิโลเฮิตซ์
เอฟ.เอ็ม. 93.5 เมกกะเฮิตซ์
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย กรุงเทพมหานคร
ภาค เอฟ.เอ็ม. สเตอริโอมัลติเพล็กซ์ 92.5 เมกกะเฮิตซ์
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ภาคต่างประเทศ
ความถี่ เอ.เอ็ม.920 9655 11905 กิโลเฮิตซ์
เอฟ.เอ็ม 97.0 เมกกะเฮิตซ์
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยภาคพิเศษ ถ่ายทอดการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
สถานีเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย 1000 กิโลวัตต์
ตามปกติสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยภาคปกติที่กรุงเทพมหานคร ใช้เครื่องส่งกระจายเสียงที่มีกำลังออกอากาศ 100 กิโลวัตต์ โดยมีสถานีเครื่องส่งอยู่ที่ตำบล ศาลายา อำเภอ นครชัยศรี จังหวัด นครปฐม ไม่สามารถกระจายเสียงครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศไทย คณะรัฐมนตรีชุดนายธานินทร์ กรัยวิเชียร เป็นนายกรัฐมนตรี ได้อนุมัติให้กรมประชาสัมพันธ์ดำเนินการจัดซื้อเครื่องส่งกระจายเสียงความถี่ขนาดกลาง กำลังออกอากาศ 500 กิโลวัตต์ จำนวน 2 เครื่อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ส่วนประกอบมาใช้แทนเครื่องส่งเดิม และคณะรัฐมนตรีในรัฐบาลชุดพลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เป็นนายกรัฐมนตรี ได้อนุมัติให้มีการประชาสัมพันธ์ดำเนินการจัดซื้อจาก บริษัท NEC ตามที่คณะกรรมการประกวดราคาเสนอ เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2522 การดำเนินงานก่อสร้างและติดตั้งเสร็จเรียบร้อยใช้ส่งออกอากาศได้เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2524 ด้วยงบประมาณทั้งสิ้น 126,172,580- บาท
สถานีเครื่องส่งตั้งอยู่ที่ หมู่ 4 ตำบล หนองโรง อำเภอ หนองแค จังหวัด สระบุรี ในที่ดินราชพัสดุเนื้อที่ 300 ไร่ ใช้งบประมาณในการถมที่เพื่อสร้างอาคาร ถนน เป็นเงิน 2,389,600- บาท
กรมโยธาธิการเป็นผู้ออกแบบอาคารสถานีฯ เป้นอาคาร 2 ชั้น ตั้งอยู่บนพื้นที่ 300 ตารางวา ชั้นล่าง เป็นที่ติดตั้งเครื่องส่ง 500 กิโลวัตต์ จำนวน 21 เครื่อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ส่วนประกอบต่างๆ และยังใช้เป็นสำนักงานที่ทำการของสานีฯ ซึ่งประกอบด้วยห้องทำงานของเจ้าหน้าที่ห้องพักสำหรับผู้อยู่เวรประจำ ห้องเตรียมอาหาร ห้องเก็บพัสดุ ห้องประชุม ห้องควบคุม ห้องปฐมพยาบาล และห้องสำหรับเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย ส่วนชั้นที่ 2 เป็นที่ติดตั้งเครื่องระบายความร้อนของเครื่องส่ง
การจัดหากระแสไฟฟ้า การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคเป็นผู้จัดกระแสไฟฟ้าแรงสูง 22000 โวลท์ เข้าไปยังสถานีฯ โดยมีสถานีลดลงเหลือ 6600 โวลท์ จ่ายให้กับเครื่องส่ง 500 กิโลวัตต์ 2 เครื่อง
ด้านการส่งวิทยุกระจายเสียง 500 กิโลวัตต์ 2 เครื่อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ประกอบต่างๆ บริษัทนิปปอนอีเลคทริค ลิมิเต็ด (NEC) เป็นผู้ผลิตเครื่องส่งรวมทั้งอุปกรณ์รวมและการติดตั้งทดสอบ ทดลอง
ระบบของเครื่องส่ง เป็นเครื่องระบบ เอ.เอ็ม.ความถี่ในการส่งออกอากาศ 891 กิโลเฮิตซ์ หรือความยาวคลื่น 336.7 เมตร ประกอบด้วยเครื่องส่งขนาดกำลังส่ง 500 กิโลวัตต์ หรือแยกส่งเพียงเครื่องใดเครื่องหนึ่งให้มีกำลังส่ง 500 กิโลวัตต์ โดยอีกเครื่องหนึ่งต่อตรงไปยังสายอากาศจำลองเพื่อการซ่อมแซมบำรุงรักษาก็ได้ การควบคุมการทำงานของเครื่องส่งรวมทั้งการกำหนดกำลังในการส่งออก อากาศและวงจรป้องกันควบคุมไม่ได้เกิดการผิดพลาด ใช้วงจรคอมพิวเตอร์ 3 ชุด ควบคุม เครื่องส่งได้ออกแบบไว้ให้มีประสิทธิภาพในการทำงานสูง ส่วนประกอบเกือบทั้งหมดจึงใช้วัตถุกึ่งตันนำ มีส่วนที่ใช้หลอดเพื่อการขยายในวงจรขยายกำลังเพียง 3 ภาคเท่านั้น
ระบบสายอากาศ ประกอบด้วยสายอากาศจำนวน 3 ต้น และวงจรควบคุม กำหนดทิศทางในการส่งคลื่นวิทยุให้ครอบคลุมพื้นที่ได้ในรูปแบบต่างๆ 5 รูปแบบ คือ
1) ออกแบบให้ขอบเขตบริการสามารถครอบคลุมพื้นที่ประเทศไทยมากที่สุด
2) กำลังส่งส่วนใหญ่จะพุ่งไปทางทิศใต้ สามารถครอบคลุมได้ถึงประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์
3) กำลังส่งส่วนใหญ่จะพุ่งไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ถึงประเทศกัมพูชา และเวียดนาม
4) กำลังส่งส่วนใหญ่จะพุ่งไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ถึงประเทศลาว เวียดนาม ฮ่องกง และจีน
5) กำลังส่งสูงสุดจะพุ่งไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ถึงประเทศพม่า จีน บังคลาเทศ ปากีสถาน เนปาล และบางส่วนของประเทศอินเดีย
สำหรับห้องส่งกระจายเสียง ซึ่งอยู่ในปัจจุบันใช้อาคารกรมประชาสัมพันธ์ ได้รับอนุมัติจากสำนักงบประมาณให้ดำเนินงานจัดสร้างอาคารห้องส่งกระจายเสียงแห่งประเทศไทยขึ้นใหม่ โดยกรมโยธาธิการเป็นผู้ออกแบบให้ตามความต้องการของกรมประชาสัมพันธ์ อาคารนี้มีลักษณะเป็นศูนย์กระจายเสียงของสถานีกระจายเสียงแห่งประเทศไทย โดยจัดสร้าง ณ ที่ดินข้างโรงเรียนเสนาธิการทหาร และวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร ถนนวิภาวดีรังสิต มีห้องแสดงขนาดใหญ่ 2 ห้อง ห้องผู้ประกาศ และห้องผู้บรรยาย สำหรับการออกอากาศได้พร้อมๆ กัน 4 รายการ ทั้งภาคในประเทศ และภาคต่างประเทศ กับมีศูนย์ผลิตรายการวิทยุกระจายเสียงอยู่ในอาคารศูนย์กระจายเสียงนี้ด้วย
รายการที่ใช้ในการส่งออกอากาศ เป็นรายการจากสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยภาคปกติ จากกรุงเทพฯ การถ่ายทอดรายการผ่านระบบไมโครเวฟ จากกรมประชาสัมพันธ์ ไปยังสถานีทวนสัญญาณซึ่งติดตั้งไว้ที่สถานีรับของวิทยุเอเชียเสรี จังหวัดปทุมธานี แล้วถ่านทอดสัญญาณต่อไปยังสถานีเครื่องส่ง 100 กิโลวัตต์ ระหว่างห้องส่งที่กรมประชาสัมพันธ์และสถานีเครื่องส่ง 1000 กิโลวัตต์ จะมีวิทยุติดต่อ วีเอชเอฟ ใช้ติดต่อประสานงานได้ตลอดเวลา จึงไม่มีอุปสรรคในการปฏิบัติงานเแต่ประการใด
ความแตกต่างของระบบคลื่น F.M.กับ A.M.
ในการส่งของเครื่องส่งวิทยุ (Tranmitter) อันเป็นเครื่องมือชนิดหนึ่ง ซึ่งสร้างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความถี่คงตัว แล้วส่งผ่านอากาศและเดินไประยะไกลๆนั้น เมื่อเสียงที่เพิ่มจากกำลังแล้วมาจากห้องส่งไปยังเครื่องส่ง จะส่งมาในรูปของแม่เหล็กไฟฟ้าไปยังจุดหมายปลายทาง คือ สายอากาศของเครื่องรับวิทยุและในเครื่องรับวิทยุก็มีกลไกหนึ่งชื่อว่า Tuner คือสามารถทำเสียงให้เกิดขึ้นได้หลังจากที่คลื่นได้เดินทางมาพบกับเสาอากาศและมายังเครื่อง Tuner เมื่อถูกปรับให้ได้คลื่นเสียงที่มีความถี่เหมาะสม Tuner ก็จะรับคลื่นแม่เหล็กอันนั้นไว้ แล้วมาแยกคลื่นเสียงที่อาศัยมาส่งเข้าเครื่องขยายและลำโพงออกมาเป็นเสียงดังเดิมซึ่งก็มีสองวิธีด้วยกัน
1) Amplitude Modulation หรือระบบ A.M.อันเป็นการผสมคลื่นทางช่วงสูง
2) Frequency Modulation หรือระบบ F.M. อันเป็นการผสมความถี่ระบบ
A.M. (Amplitude Modulation) ใช้กับวิทยุทั่วๆไปนั้น คลื่นเสียงสามารถเดินทางเป็นระยะไกลๆได้ ถูกส่งไปด้วยกำลังที่แรงพอ แต่เสียงถูกตัดด้วยความถี่5,000 C.P.S. = (Cycle per Second) อันหมายถึงความสั่นต่อวินาที
F.M.(Frequency Modulation )ส่งกระจายเสียงด้วยระบบที่สูงกว่า เสียงจะไม่ถูกรบกวนและมีช่วงความถี่สูงถึง 15,000 c.p.s.= (Cycle per second) แต่ระยะการรับฟังได้อยู่ในขอบเขตของแนวสายตา (Line of Sight) เหมือนกับโทรทัศน์ในปัจจุบัน
ความเป็นมาของวิทยุนั้นเริ่มตั้งแต่ Whetstone ได้คิดสัญญาณทางไกลโดยอาศัยแม่เหล็กไฟฟ้า เมื่อ ค.ศ. 1836 ต่อมาเมื่อปีค.ศ. 1944 Samual Morse ได้คิดเครื่องส่งรหัสทางเครื่องส่งสัญญาณทางไกลแม่เหล็กไฟฟ้า (หรือเรียกว่าโทรเลข) จากWashington และ Boltimore ได้สำเร็จความจริงแล้วนั้นการค้นคว้าของ Morseได้สำเร็จเรียบร้อยตั้งแต่ปี ค.ศ. 1832 แต่เกิดอุปสรรคในการเผยแพร่และคุณภาพยังไม่ดีพอ
อย่างไรก็ตาม James Clerk Maxwell ชาวอังกฤษได้พบคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเมื่อ ค.ศ.1864 และต่อมาได้มีนักวิทยาศาสตร์ที่สนใจได้ค้นคว้าเพิ่มเติมและเอาคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในอากาศมาใช้งาน
ต่อมาชาวแฮมเบริก เยอรมันตะวันตกชื่อ Hertz ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์ได้ผลิตเครื่องมือที่สามารถนำคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในอากาศมาใช้ประโยชน์ในการสื่อสาร และประกาศให้ชาวโลกได้รับทราบเมื่อ ค.ศ. 1885 ผลงานของเขาได้รับการยกย่องเรียกเป็นคลื่นวิทยุ “เฮิร์ส “ ต่อมานักวิทยาศาสตร์ชาวอิตาลีชื่อ Guglielmo Marconi อายุ 21 ปี ได้ค้นคว้าสร้างวิทยุขึ้นสำเร็จ โดยเริ่มส่งคลื่นโดยไม่ต้องใช้สายและนำความคิดในการสร้างคลื่นวิทยุของ”เฮิร์ส”มาใช้ในการดำเนินงาน
ความสนใจจากการค้นคว้าของ Marconi ทำให้ขุนนางผู้หนึ่งชื่อ Lord Kelvin ส่งวิทยุซึ่ง Marconi เป็นผู้คิดค้นจัดตั้งขึ้น ระหว่างเกาะ Wight และ Bornemouth เมื่อปี 1898 และต่อจากนั้นอีกไม่นานก็ได้ใช้วิทยุสื่อสารจาก Kingstown แก่หนังสือพิมพ์ Daily Express ของกรุงดับลิน และต่อมาอีกไม่นาน Duoretet และ Roger ก็ได้ทดลองใช้ติดต่อระหว่างหอ Eiffel และ Panheon ที่กรุงปารีส
และในวันที่ 27 มีนาคม 1899 ได้เป็นวันที่จารึกในประวัติศาสตร์ของวงการวิทยุเมื่อ Marconi ทำการส่งวิทยุข้างช่องแคบอังกฤษได้เป็นผลสำเร็จ จากการส่งวิทยุครั้งนี้ทำให้มีการตื่นเต้นกันทั่วอังกฤษและทำให้เขาจดทะเบียนลิขสิทธิ์ทันที
ทางด้านเครื่องรับวิทยุในระยะแรกก่อนที่จะใช้ระบบทรานซิสเตอร์นั้นเป็นวิทยุแร่ ซึ่งคล้ายๆกับการใช้ถ่านไฟฉาย คือเมื่อแร่ยังมีกำลังก็สามารถฟังได้ชัดแต่เมื่อคุณภาพของแร่ใกล้หมดลงคุณภาพการรับก็ลดลง คุณภาพเสียงก็เบามาก เครื่องรับแต่ละเครื่องต้องมีเครื่องฟังเสียงครอบหูในระยะแรกแม้ไม่มีคลื่นส่งวิทยุหลายคลื่น แต่ผู้รับก็จำต้องหาคลื่นโดยต้องรับคลื่นตามกระแสลม ซึ่งเป็นปัญหาทางด้านการรับฟัง
และในปี 1907 ชาวอเมริกันชื่อ ได้คิดสร้างหลอดวิทยุชนิดมีกำลังรับส่งดีขึ้น ทำให้คุณภาพของวิทยุได้เพิ่มประสิทธิภาพขึ้น
ในเมื่อเครื่องรับเครื่องส่งวิวัฒนาการดีขึ้นเป็นลำดับ การเสนอข่าวและรายการต่างๆก็เพิ่มมากขึ้นเช่นปี 192 ในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ ถึง 6 มีนาคม สถานีวิทยุ Chelmsford ของอังกฤษได้ออกอากาศในรายการข่าวและดนตรีโดยใช้เวลาครั้งละไม่นาน ในเดือนมิถุนายนสถานีเดียวกันนี้ได้ร่วมกับหนังสือพิมพ์ Daily Mail ถ่ายทอดเพลงจากวงดนตรีดุริยางค์แห่งหนึ่ง และในวันที่ 2 กันยายนปีเดียวกัน วันที่ 7 พฤศจิกายน สถานี K.D.K.A.ของบริษัท Westinghouse ที่เมือง Pittsburgh สหรัฐอเมริกา ได้เปิดการส่งวิทยุกระจายเสียงโดยเร่งกระจายข่าวเกี่ยวกับการเลือกประธานาธิบดี Harding และในปี ค.ศ. 1920 นี้เหมือนกัน รัสเซียก็ได้เริ่มมีสถานีวิทยุ ส่วนฝรั่งเศษนั้นในเดือนกันยายน 1921 ฝรั่งเศษได้ส่งกระจายเสียงทางวิทยุจากสถานีซึ่งตั้งที่หอ Eiffel ทั้งนี้โดยส่งเป็นข่าวสั้นๆ
ต่อมาในปี 1924 สถานวิทยุกระจายเสียงชื่อ Radiola แห่งกรุงปารีส ได้ส่งกระจายเสียงเป็นประจำทุกวัน และการส่งกระจายเสียงเหมือนเป้นการถ่ายทอดเสียงในนอกสถานที่ก็ได้ปรากฏขึ้นเป้นครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษ เมื่อวันที่ 21 มกราคม 1930 ได้มีการถ่ายทอดพระราชดำรัสเปิดประชุมทหารเรือที่ลอนดอน โดยมีพระเจ้ายอร์ชที่ 5 ของอังกฤษเป็นผู้ประทานพระราชดำรัส โดยมีวิทยุกระจายเสียงถึง 242 สถานีเป็นผูถ่ายทอด จากจำนวนวิทยุกระจายเสียง 242 สถานีนั้น เป็นสถานีที่ตั้งอยู่ในยุโรป 125 สถานี
ส่วนสถานีวิทยุ BCC ( British Broadcast Corparation ) ได้เริ่มส่งกระจายเสียงเป็นทางการเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 1922 และได้เป็นแม่แรงสำคัญในการถ่ายทอดพระราชดำรัสเปิดการประชุมทหารเรือที่ลอนดอน ในวันที่ 21 มกราคม 1930 ด้วย
ประวัติความเป็นมาของวิทยุแห่งประเทศไทย
วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2473 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวประชาชนต่างพากันตื่นเต้นและปีติยินดีเป็นที่สุด เมื่อได้รับฟังกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยตรงจากเครื่องรับวิทยุหรือเครื่องแร่ที่ใช้หูฟัง ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน เพราะในยุคนั้นน้อยครั้งที่สามัญชนจะได้รับฟังกระแสพระราชดำรัสจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโดยตรง
พิธีเปิดวิทยุกระจายเสียง
เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2473 เป็นวันที่ทางราชการได้ทำพิธีเปิดสถานีวิทยุกระจายเสียงขึ้นเป็นครั้งบแรกในประเทศไทย ซึ่งตรงกับวันพระราชพิธีฉัตรมงคลในรัชกาลที่ 7 พิธีเปิดสถานีวิทยุได้กระทำโดยอันเชิญกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจากที่นัางอัมรินทร์วินิจฉัยในพระบรมมหาราชวัง แล้วถ่ายทอดไปตามสายเข้าเครื่องวิทยุกระจายเสียงที่ตั้งอยู่ที่พญาไท ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่มีการถ่ายทอดเสียงทางวิทยุในประเทศไทยด้วย ทั้งนี้อยู่ในความควบคุมโดยตลอดของ พลเอก พระบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าบูรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน นายทหารช่างผู้นำวิชาวิทยุกระจายเสียงเข้ามาในประเทศไทย และได้ทรงริเริ่มงานนี้ด้วยพระองค์เองตั้งแต่งานด้านช่างวิทยุจนกระทั่งงานผู้ประกาศ
การออกอากาศเป็นทางการ
สถานีวิทยุกระจายเสียงที่ได้ออกอากาศเป็นทางการครั้งแรกนี้ใช้ความยาวคลื่น 363 เมตร หรือความถี่ 826.41 กิโลเฮิตซ์ เครื่องส่งบริษัทฟิลลิปส์มีกำลังออกอากาศ 2.5 กิโลวัตต์ เสาอากาศสูง 40 เมตร ใช้สัญญาณเรียกขาน (CALL-SIGH)ว่า HSP1 อยู่ภายใต้การดำเนินงานของกรมไปรษณีย์โทรเลข ส่งกระจายเสียงเป็นประจำทุกคืนเว้นคืน
ก่อนหน้าที่จะมีการเปิดสถานีวิทยุกระจายเสียงเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ได้มีการทดลองส่งวิทยุกระจายเสียงเป็นลำดับมา ตั้งแต่ปี 2471 ซึ่งขณะนั้น พลเอก พระบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าบูรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดี กระทรวงคมนาคม ทรงฝักใฝ่พระหฤทัยงานด้านวิทยุ อันเป็นวิวัฒนาการใหม่ของโลกในยุคนั้นอย่างจริงจัง เทื่อพระองค์เสด็จกลับจากการศึกษาด้านคมนาคมในต่างประเทศแล้วทรงดำริตั้งสถานีวิทยุกระจายเสียงขึ้น โดยส่งคลื่นสั้นขนาด 37 เมตร มีกำลังออกอากาศ 200 วัตต์ มาทำการทดลอง เริ่มทดลองที่ตึกไปรษณีย์วัดเสียบปากคลองโอ่งอ่าง ตั้งแต่วันที่ 31 พฤษภาคม 2471 ใช้ชื่อสถานีว่า “สถานี 4 พีเจ “
ต่อมาได้ย้ายไปดำเนินงานใหม่ที่ศาลาแดง และได้เปลี่ยนคลื่นเป็น 29.5 เมตร เพิ่มกำลังส่งเป็น 500 วัตต์ ใช้ชื่อใหม่ว่า “2 พี เจ “แต่การส่งคลื่นสั้นไม่เป็นผลดีต่อการรับฟังภายในประเทศเจ้าหน้าทีช่างวิทยุที่ศาลาแดงจึงเปลี่ยนไปใช้ขนาดกลางหรือที่เราเรียกกันติดปากว่าคลื่นยาว ขนาด 320 เมตร หรือตรงกับความถี่ 937 กิโลเฮิตซ์ พร้อมทั้งเพิ่มกำลังส่งเป็น 1 กิโลวัตต์ ได้มีการทดลองเรื่อยมา ประชาชนก็นิยมสร้างเครื่องรับชนิดแร่ที่ใช้หูฟังมากขึ้นจนถึงกับมีการตั้งร้านค้า เครื่องรับวิทยุขึ้น ทางราชการเห็นประโยชน์และความสำคัญจึงได้มีการสั่งเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงจากบริษัทฟิลลิปส์ประเทศฮอลันดา เข้ามาอีกเครื่องหนึ่ง
ส่งวิทยุคลื่นสั้นและเอฟ.เอ็ม.เป็นครั้งแรก
ปี 2495 ได้รับงบประมาณให้ซื้อเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงคลื่นสั้นสำหรับใช้ในการกระจายเสียงภาคต่างประเทศ มีกำลังออกอากาศ 50 กิโลวัตต์ 1 เครื่อง ความถี่ 11910 กิโลเฮิตซ์ติดตั้งที่ซอยอารี ถนนพหลโยธิน และออกอากาศเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2496 นอกจากนั้น ยังได้สั่งซื้อเครื่องส่ง ระบบเอฟ.เอ็ม. อีก 2 เครื่อง แรกได้ใช้ถ่ายบทอดรายการแทนสายโทรศัพท์จากห้องส่งกระจายเสียงไปยังเครื่องส่งที่ซอยอารีในบางครั้งเมื่อสายเคเบิ้ลเสีย หรือมีการรบกวน จนกระทั่ง 2499 จึงได้มีระบบ เอฟ.เอ็ม. ออกอากาศจริงจัง ซึ่งเป็นการเริ่มส่งกระจายเสียงด้วยระบบ เอฟ.เอ็ม.เป็นครั้งแรกในประเทศไทย
ปี 2506 กรมประชาสัมพันธ์ ได้รับงบประมาณให้จัดซื้อเครื่องส่งกำลังสูง 100 กิโลวัตต์ 2 เครื่อง เป็นเครื่องคลื่นขนาดกลางสำหรับกระจายเสียงภาคในประเทศของสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย 1เครื่อง และเครื่องคลื่นสันสำหรับส่งกระจายเสียงในต่างประเทศอีก 1 เครื่อง เครื่องส่งคลชื่นขนาดกลางหรือคลื่นยาวตั้งอยู่ที่ตำบลศาลายา จ. นครปฐม ออกอากาศเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2508 ด้วยความถี่ 830 กิโลเฮิตซ์ ซึ่งเป็นความถี่ที่ใช้อยู่ในปัจจุบันส่วนเครื่องส่ง 100 กิโลวัตต์ คลื่นสั้นไปตั้งที่ตำบล คลองห้า จ.ปทุมธานี ออกอากาศเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2510 ประมาณปี 2510 ด้วยเหตุผลจาการเสนอแนะทางด้านเทคนิค ได้มีการสับความถี่กันเพื่อผลทางด้านการฟังนอกประเทศ
นอกจากการปรับปรุงขยายงานด้านเครื่องส่งของสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยซึ่งเป็ฯสถานีวิทยุกระจายเสียงในส่วนกลางแล้ว กรมประชาสัมพันธ์ยังได้ขยายงานการจัดตั้งสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ไปสู่ส่วนภูมิภาคด้วย ด้วยความมุ่งหมายให้ประชาชนทั่วทุกภ่คทุกท้องถิ่นสามารถรับฟังสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยทั่งถึงกัน รวมทั้งด้วยเหตุผลทางด้านรายการที่สามารถดำเนินงานสอดคล้องกับสภาวะทางเศรษฐกิจ สังคม การอาชีพ และความต้องการของประชาชน ในแต่ละท้องถิ่นด้วย และกรมประชาสัมพันธ์ก็ได้รับการสนับสนุนด้านงบประมาณในการจัดตั้งสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยในส่วนภูมิภาคทุกภาคเป็นลำดับมา จนกระทั่งปัจจุบันกรมประชาสัมพันธ์มีสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคทั่วราชอาณาจักร
ภาคกลาง
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย กรุงเทพมหานคร
ความถี่ เอ.เอ็ม. 830 920 4830 6070 7115 กิโลเฮิตซ์
เอฟ.เอ็ม. 93.5 เมกกะเฮิตซ์
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย กรุงเทพมหานคร
ภาค เอฟ.เอ็ม. สเตอริโอมัลติเพล็กซ์ 92.5 เมกกะเฮิตซ์
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ภาคต่างประเทศ
ความถี่ เอ.เอ็ม.920 9655 11905 กิโลเฮิตซ์
เอฟ.เอ็ม 97.0 เมกกะเฮิตซ์
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยภาคพิเศษ ถ่ายทอดการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
สถานีเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย 1000 กิโลวัตต์
ตามปกติสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยภาคปกติที่กรุงเทพมหานคร ใช้เครื่องส่งกระจายเสียงที่มีกำลังออกอากาศ 100 กิโลวัตต์ โดยมีสถานีเครื่องส่งอยู่ที่ตำบล ศาลายา อำเภอ นครชัยศรี จังหวัด นครปฐม ไม่สามารถกระจายเสียงครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศไทย คณะรัฐมนตรีชุดนายธานินทร์ กรัยวิเชียร เป็นนายกรัฐมนตรี ได้อนุมัติให้กรมประชาสัมพันธ์ดำเนินการจัดซื้อเครื่องส่งกระจายเสียงความถี่ขนาดกลาง กำลังออกอากาศ 500 กิโลวัตต์ จำนวน 2 เครื่อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ส่วนประกอบมาใช้แทนเครื่องส่งเดิม และคณะรัฐมนตรีในรัฐบาลชุดพลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เป็นนายกรัฐมนตรี ได้อนุมัติให้มีการประชาสัมพันธ์ดำเนินการจัดซื้อจาก บริษัท NEC ตามที่คณะกรรมการประกวดราคาเสนอ เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2522 การดำเนินงานก่อสร้างและติดตั้งเสร็จเรียบร้อยใช้ส่งออกอากาศได้เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2524 ด้วยงบประมาณทั้งสิ้น 126,172,580- บาท
สถานีเครื่องส่งตั้งอยู่ที่ หมู่ 4 ตำบล หนองโรง อำเภอ หนองแค จังหวัด สระบุรี ในที่ดินราชพัสดุเนื้อที่ 300 ไร่ ใช้งบประมาณในการถมที่เพื่อสร้างอาคาร ถนน เป็นเงิน 2,389,600- บาท
กรมโยธาธิการเป็นผู้ออกแบบอาคารสถานีฯ เป้นอาคาร 2 ชั้น ตั้งอยู่บนพื้นที่ 300 ตารางวา ชั้นล่าง เป็นที่ติดตั้งเครื่องส่ง 500 กิโลวัตต์ จำนวน 21 เครื่อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ส่วนประกอบต่างๆ และยังใช้เป็นสำนักงานที่ทำการของสานีฯ ซึ่งประกอบด้วยห้องทำงานของเจ้าหน้าที่ห้องพักสำหรับผู้อยู่เวรประจำ ห้องเตรียมอาหาร ห้องเก็บพัสดุ ห้องประชุม ห้องควบคุม ห้องปฐมพยาบาล และห้องสำหรับเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย ส่วนชั้นที่ 2 เป็นที่ติดตั้งเครื่องระบายความร้อนของเครื่องส่ง
การจัดหากระแสไฟฟ้า การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคเป็นผู้จัดกระแสไฟฟ้าแรงสูง 22000 โวลท์ เข้าไปยังสถานีฯ โดยมีสถานีลดลงเหลือ 6600 โวลท์ จ่ายให้กับเครื่องส่ง 500 กิโลวัตต์ 2 เครื่อง
ด้านการส่งวิทยุกระจายเสียง 500 กิโลวัตต์ 2 เครื่อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ประกอบต่างๆ บริษัทนิปปอนอีเลคทริค ลิมิเต็ด (NEC) เป็นผู้ผลิตเครื่องส่งรวมทั้งอุปกรณ์รวมและการติดตั้งทดสอบ ทดลอง
ระบบของเครื่องส่ง เป็นเครื่องระบบ เอ.เอ็ม.ความถี่ในการส่งออกอากาศ 891 กิโลเฮิตซ์ หรือความยาวคลื่น 336.7 เมตร ประกอบด้วยเครื่องส่งขนาดกำลังส่ง 500 กิโลวัตต์ หรือแยกส่งเพียงเครื่องใดเครื่องหนึ่งให้มีกำลังส่ง 500 กิโลวัตต์ โดยอีกเครื่องหนึ่งต่อตรงไปยังสายอากาศจำลองเพื่อการซ่อมแซมบำรุงรักษาก็ได้ การควบคุมการทำงานของเครื่องส่งรวมทั้งการกำหนดกำลังในการส่งออก อากาศและวงจรป้องกันควบคุมไม่ได้เกิดการผิดพลาด ใช้วงจรคอมพิวเตอร์ 3 ชุด ควบคุม เครื่องส่งได้ออกแบบไว้ให้มีประสิทธิภาพในการทำงานสูง ส่วนประกอบเกือบทั้งหมดจึงใช้วัตถุกึ่งตันนำ มีส่วนที่ใช้หลอดเพื่อการขยายในวงจรขยายกำลังเพียง 3 ภาคเท่านั้น
ระบบสายอากาศ ประกอบด้วยสายอากาศจำนวน 3 ต้น และวงจรควบคุม กำหนดทิศทางในการส่งคลื่นวิทยุให้ครอบคลุมพื้นที่ได้ในรูปแบบต่างๆ 5 รูปแบบ คือ
1) ออกแบบให้ขอบเขตบริการสามารถครอบคลุมพื้นที่ประเทศไทยมากที่สุด
2) กำลังส่งส่วนใหญ่จะพุ่งไปทางทิศใต้ สามารถครอบคลุมได้ถึงประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์
3) กำลังส่งส่วนใหญ่จะพุ่งไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ถึงประเทศกัมพูชา และเวียดนาม
4) กำลังส่งส่วนใหญ่จะพุ่งไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ถึงประเทศลาว เวียดนาม ฮ่องกง และจีน
5) กำลังส่งสูงสุดจะพุ่งไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ถึงประเทศพม่า จีน บังคลาเทศ ปากีสถาน เนปาล และบางส่วนของประเทศอินเดีย
สำหรับห้องส่งกระจายเสียง ซึ่งอยู่ในปัจจุบันใช้อาคารกรมประชาสัมพันธ์ ได้รับอนุมัติจากสำนักงบประมาณให้ดำเนินงานจัดสร้างอาคารห้องส่งกระจายเสียงแห่งประเทศไทยขึ้นใหม่ โดยกรมโยธาธิการเป็นผู้ออกแบบให้ตามความต้องการของกรมประชาสัมพันธ์ อาคารนี้มีลักษณะเป็นศูนย์กระจายเสียงของสถานีกระจายเสียงแห่งประเทศไทย โดยจัดสร้าง ณ ที่ดินข้างโรงเรียนเสนาธิการทหาร และวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร ถนนวิภาวดีรังสิต มีห้องแสดงขนาดใหญ่ 2 ห้อง ห้องผู้ประกาศ และห้องผู้บรรยาย สำหรับการออกอากาศได้พร้อมๆ กัน 4 รายการ ทั้งภาคในประเทศ และภาคต่างประเทศ กับมีศูนย์ผลิตรายการวิทยุกระจายเสียงอยู่ในอาคารศูนย์กระจายเสียงนี้ด้วย
รายการที่ใช้ในการส่งออกอากาศ เป็นรายการจากสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยภาคปกติ จากกรุงเทพฯ การถ่ายทอดรายการผ่านระบบไมโครเวฟ จากกรมประชาสัมพันธ์ ไปยังสถานีทวนสัญญาณซึ่งติดตั้งไว้ที่สถานีรับของวิทยุเอเชียเสรี จังหวัดปทุมธานี แล้วถ่านทอดสัญญาณต่อไปยังสถานีเครื่องส่ง 100 กิโลวัตต์ ระหว่างห้องส่งที่กรมประชาสัมพันธ์และสถานีเครื่องส่ง 1000 กิโลวัตต์ จะมีวิทยุติดต่อ วีเอชเอฟ ใช้ติดต่อประสานงานได้ตลอดเวลา จึงไม่มีอุปสรรคในการปฏิบัติงานเแต่ประการใด
ความแตกต่างของระบบคลื่น F.M.กับ A.M.
ในการส่งของเครื่องส่งวิทยุ (Tranmitter) อันเป็นเครื่องมือชนิดหนึ่ง ซึ่งสร้างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความถี่คงตัว แล้วส่งผ่านอากาศและเดินไประยะไกลๆนั้น เมื่อเสียงที่เพิ่มจากกำลังแล้วมาจากห้องส่งไปยังเครื่องส่ง จะส่งมาในรูปของแม่เหล็กไฟฟ้าไปยังจุดหมายปลายทาง คือ สายอากาศของเครื่องรับวิทยุและในเครื่องรับวิทยุก็มีกลไกหนึ่งชื่อว่า Tuner คือสามารถทำเสียงให้เกิดขึ้นได้หลังจากที่คลื่นได้เดินทางมาพบกับเสาอากาศและมายังเครื่อง Tuner เมื่อถูกปรับให้ได้คลื่นเสียงที่มีความถี่เหมาะสม Tuner ก็จะรับคลื่นแม่เหล็กอันนั้นไว้ แล้วมาแยกคลื่นเสียงที่อาศัยมาส่งเข้าเครื่องขยายและลำโพงออกมาเป็นเสียงดังเดิมซึ่งก็มีสองวิธีด้วยกัน
1) Amplitude Modulation หรือระบบ A.M.อันเป็นการผสมคลื่นทางช่วงสูง
2) Frequency Modulation หรือระบบ F.M. อันเป็นการผสมความถี่ระบบ
A.M. (Amplitude Modulation) ใช้กับวิทยุทั่วๆไปนั้น คลื่นเสียงสามารถเดินทางเป็นระยะไกลๆได้ ถูกส่งไปด้วยกำลังที่แรงพอ แต่เสียงถูกตัดด้วยความถี่5,000 C.P.S. = (Cycle per Second) อันหมายถึงความสั่นต่อวินาที
F.M.(Frequency Modulation )ส่งกระจายเสียงด้วยระบบที่สูงกว่า เสียงจะไม่ถูกรบกวนและมีช่วงความถี่สูงถึง 15,000 c.p.s.= (Cycle per second) แต่ระยะการรับฟังได้อยู่ในขอบเขตของแนวสายตา (Line of Sight) เหมือนกับโทรทัศน์ในปัจจุบัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น